Zgodnie z zapisami Ustawy o ochronie zwierząt (art. 10a ust. 3) i wymogami poszczególnych regulaminów ZKwP hodowca zobowiązany jest do sprzedaży szczeniąt z miejsca ich chowu lub hodowli. Hodowca powinien - najpóźniej w chwili sprzedaży psa – poinformować nabywcę w sposób jasny i zrozumiały m.in. o określonych właściwościach zwierzęcia stanowiącego przedmiot sprzedaży tj. jego stanie zdrowia, cechach rasy oraz znanych hodowcy cechach indywidualnych danego osobnika, a także uprawnień przysługujących kupującemu psa, które wynikają z przepisów dotyczących udzielanej gwarancji i/lub rękojmi.
 
Warto zaznaczyć, że udzielenie tego typu informacji może nastąpić zarówno w formie pisemnej jak i ustnej. Nie mniej jednak w interesie hodowcy leży, by takie informacje były udzielone kupującemu psa zgodnie ze sztuką, starannie i na piśmie, co w sytuacjach spornych do mu możliwość udowodnienia, że ten obowiązek został właściwie zrealizowany.

Zawarcie umowy sprzedaży psa skutkuje powstaniem, po stronie sprzedającego (hodowcy) i kupującego zarówno obowiązków, jak i uprawnień. Do najważniejszych uprawnień kupującego zaliczyć należy gwarancję i rękojmię. Głównym zadaniem tych instytucji jest ochrona interesów konsumenta (kupującego psa) w wypadku nabycia wadliwego towaru (w tym przypadku psa). Bardzo często kupujący chcąc skorzystać z przysługujących mu uprawnień, myli oba pojęcia, jednak różnice występujące pomiędzy nimi są dość istotne. Kluczowa różnica polega na tym, że rękojmia przysługuje kupującemu psa z "automatu", a do skorzystania z gwarancji, niezbędne będzie posiadanie dokumentu gwarancyjnego wydanego  kupującemu psa przez sprzedającego (hodowcę).

Rękojmia to podstawa do składania reklamacji przez konsumenta. Jest to tryb dochodzenia odpowiedzialności od hodowcy w związku z ujawnioną wadą fizyczną lub prawną kupionego towaru (w tym przypadku psa). Rękojmia jest ustawowo uregulowanym sposobem dochodzenia roszczeń. Hodowca nie może w żaden sposób odmówić przyjęcia reklamacji, jeżeli nie wynika to wprost z przepisów. Nabywca psa ma prawo do złożenia reklamacji na podstawie rękojmi, jeżeli towar konsumpcyjny (w tym przypadku nabyty pies) jest wadliwy.  Rozróżnia się dwa rodzaje wad: fizyczną i prawną.

Wada fizyczna ma miejsce gdy rzecz (w tym przypadku pies):

1. nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia (np. pies opisany jako obronno-stróżujący jest lękliwy i boi się strzałów);
2. nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór (np. z psa sprzedawanego jako osobnik "wysokiej klasy hodowlanej" wyrósł przecięty egzemplarz, który nie zdobył uprawnień hodowlanych; sprzedane szczenię z rodowodem wskazującym na określonych przodków w rzeczywistości pochodzi z innego skojarzenia);
3. nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia (np. pies nabywany w celu późniejszego wykorzystania go w agility kuleje);
4. została kupującemu wydana w stanie niezupełnym (np. pies rasowy posiadający udokumentowane pochodzenie został wydany nabywcy bez metryki uprawniającej do wyrobienia rodowodu).

Wada prawna może polegać na tym, że kupiony przez konsumenta towar (w tym przypadku pies):

1. jest własnością osoby trzeciej  (np. oferowany do sprzedaży pies pochodzi z kradzieży);
2. jest obciążony prawem osoby trzeciej (np. osobie trzeciej przysługuje prawo pierwokupu oferowanego do sprzedaży psa);
3. cechuje się ograniczeniami w korzystaniu lub rozporządzaniu nim w wyniku decyzji lub orzeczenia właściwego organu (np. pies został zabezpieczony w postępowaniu komorniczym).

Co do zasady hodowca jest odpowiedzialny za wady fizyczne, które istniały w chwili wydania zwierzęcia konsumentowi (kupującemu psa) lub wynikły z przyczyny tkwiącej w zwierzęciu w tej samej chwili. Hodowca odpowiada wobec kupującego psa, jeżeli wada zostanie stwierdzona w okresie 2 lat od momentu jego wydania. Jako wady istniejące w chwili wydania psa traktowane są choroby genetyczne i wady wrodzone, nawet jeśli w dniu zakupu psa nic na to nie wskazywało. Co do pozostałych schorzeń, to sprawa nie jest już taka prosta. Właściciel psa może co prawda próbować korzystać z przywileju rękojmi, ale wykazanie, że pies został sprzedany chory (schorzenia nabyte) jest niezwykle trudne. Hodowca psa jest zwolniony z odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący psa w momencie zawarcia umowy wiedział o wadzie. Wada ta nie będzie podlegała reklamacji, ale nabywca nadal będzie miał prawo złożyć reklamację, jeżeli ujawni się inna wada  - nieznana nabywcy w momencie zakupu psa.

Nabywca psa musi złożyć hodowcy psa żądanie wynikające z rękojmi w ciągu roku od dnia zauważenia u psa wady - niemniej jednak najlepiej zgłosić ją zaraz po zauważeniu. Warto podkreślić, że nie skraca to w żaden sposób okresu odpowiedzialności hodowcy, który wynosi 2 lata - licząc od dnia wydania psa. Nabywca psa chcąc skorzystać z rękojmi powinien złożyć reklamację skierowaną do hodowcy psa. W reklamacji nabywca może zażądać z tytułu rękojmi jednego z czterech działań:

• wymiany psa na drugiego (wolnego od wad);
• naprawy stwierdzonej wady u psa (np. przeprowadzenia leczenia, po którym zwierzę wyzdrowieje);
• obniżenia ceny;
• odstąpienia od umowy - o ile wada jest istotna.

Reklamację można złożyć w dowolnej formie, jednak dla celów dowodowych najbezpieczniej zrobić to pisemnie Przygotowaną w formie pisemnej i postaci papierowej reklamację najlepiej jest przesłać na adres zamieszkania hodowcy listem poleconym za potwierdzeniem odbioru lub dostarczyć osobiście i poprosić hodowcę o pisemne potwierdzenie na osobnej kopii. Jeśli w ciągu 14 dni od daty doręczenia sprzedawcy (hodowcy psa) pisma reklamacyjnego nabywca nie otrzyma odpowiedzi, to zgodnie z prawem, reklamacja będzie traktowana jako uznana.

Gwarancja to - obok rękojmi - podstawa złożenia reklamacji. Sprzedawca (hodowca psa), chcąc pozyskać klienta często zachwala posiadane przez siebie szczenięta jako egzemplarze wysokiej jakości. I tak sprzedawca może (nie jest to jednak obligatoryjne) udzielić swojemu klientowi gwarancji, co do jakości rzeczy (w tym przypadku psa), którą mu sprzedaje. Jest to dobrowolne oświadczenie dotyczące jakości towaru (sprzedawanego psa) złożone przez gwaranta (hodowcę).
 
Hodowca udzielając gwarancji bierze na siebie, na określony czas, odpowiedzialność za to, gdyby u sprzedanego psa w czasie okresu gwarancyjnego wystąpiły wady fizyczne (np. u psa stwierdzono wrodzoną chorobę serca). Przesłanką odpowiedzialności gwarancyjnej jest ujawnienie się wady w terminie określonym w karcie gwarancyjnej. Sprzedający (hodowca) może, ale nie musi udzielić gwarancji na dowolny okres, w dowolnym zakresie. Zgodnie z Kodeksem cywilnym, jedynie w sytuacji, gdy w gwarancji nie określono okresu gwarancyjnego, trwa on dwa lata.

W gwarancji hodowca może zobowiązać się do poczynienia określonych kroków, w sytuacji wystąpienia u psa chorób dziedzicznych lub wad wrodzonych. Do takich dobrowolnych zobowiązań można m.in. zaliczyć wymianę psa na wolnego od wad, zwrot ceny zakupu psa w części lub całości, zwrot poniesionych kosztów leczenia psa przez nabywcę do wysokości wartości nabytego psa i inne. Gwarancja powinna być sporządzona w formie pisemnej.  Pamiętajmy też, że gwarant może przedstawić warunki gwarancji jakie obowiązują nabywcę i będą brane pod uwagę w przypadku ewentualnej reklamacji.

Jeśli, mimo faktycznych powodów do reklamacji, żądania nabywcy psa zostaną odrzucone przez sprzedawcę (hodowcę psa), to nabywca może dalej dochodzić swoich praw polubownie przed Sądem Konsumenckim lub dalszej kolejności przed właściwym co do miejsca sądem cywilnym.

* w artykule użyto materiałów ze strony http://www.swiatctr.pl/a-prawo_zakup.html